{ "title": "Kuduz", "image": "https://www.kuduz.gen.tr/images/Kuduz-29688.jpg", "date": "20.01.2024 05:50:46", "author": "idil alacan", "article": [ { "article": "Kuduz, hasta bir hayvanın ısırması sonucu, tükürüğün deri ya da mukozalara teması yoluyla bulaşan bir virüs hastalığıdır. Kuduz çakal, kurt, tilki, kokarca, sırtlan, ayı, yarasa gibi doğadaki tüm vahşi memeliler ve eğer aşılanmamış köpek, kedi gibi evcil hayvanlar arasında varlığını sürdürür. Bu hayvanlar tarafından ısırılan insanlara bulaşarak hastalık oluşturur. Sanıldığının aksine sincap, sıçan ve fare gibi kemirgen hayvanlar ve tavşanlar taşıyıcı değildir. Ayrıca kuş, yılan, balık, kaplumbağa, kertenkele ve böcekler asla kuduz virüsü taşımaz. Yarasa hariç bütün hayvanlar enfeksiyonun sonucu olarak ölürler. Kan emici yarasalarda virüs tükürük bezlerine yerleşir ve yarasayı hasta etmez. Ancak diğer hayvanlara ve insanlara bulaştırabilir.

Kuduz nasıl bulaşır?
Kuduz olan hayvan nasıl anlaşılır?

Başlangıç dönemi: Davranış bozuklukları olur ve beden ısısı artar. Hayvan ısırık bölgesini yavaş yavaş ısırmaya ve tırmalamaya başlar. 2-3 gün sürer.

Saldırgan dönem: Kuduz kedi ve köpek başlarda ürkek ve korkak olur, yabancı cisimlere karşı ilgisi artar. Alışık olmadığı gıdaları yeme isteği olur. İştah azalır buna karşın su içme isteğinde belirgin bir artış görülür. Hasta hayvan sık sık idrar yapar, yara yerini kaşır. Gözlerde irileşme ve kızarıklık olur. Hasta hayvanlar loş yerlere saklanmayı sever. Kediler dolap ve kanepe altlarına saklanır. Bilinç giderek kaybolur ve hırçınlaşarak her şeye karşı olur. Sahibinin emirlerini dinlemez. Her önüne gelen canlıyı bu arada sahibini de ısırır. Köpekler evi terk ederek bir daha geri dönmez. Ağızda bol salya akar. Maksatsız havlama ve miyavlama dikkati çeker. Normalde köpeklerden çok korkan kediler, kuduz durumunda çekinmeden köpeklere saldırırlar. 3-4 gün sürer.

Felç dönemi: Hastalık ilerledikçe öncelikle ısırılan organdan başlayan ve daha sonra tüm vücutta felçler meydana gelir. Havlaması değişir ve salyası belirgin olarak artar. Hayvan rahat hareket edemez ve dengesini kaybeder. Tam felç gelişmesinden sonraki 1-2 gün içerisinde hayvan ölür. Klinik belirtiler ortaya çıktıktan sonra tedavisi yoktur. 3-4 gün sürer.

Kuduz bir hayvan tarafından ısırılan bir insanda yapılması gerekenler

Şüpheli bir hayvan tarafından ısırılan kişinin yarası sabunlu su ile bolca yıkanmalıdır. Çok basit gibi görülen bu uygulamanın özellikle yüzeysel yaralarda riski %90 oranında azalttığı saptanmıştır. Isırık yarasının beyine yakınlığı virüsün beyine ulaşması açısından önemlidir. Yara bölgesi beyine yakın ise en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Sağlıklı bir görünümü olan köpek, kedi veya diğer bir evcil hayvan insanı ısırdığında, o hayvan hemen yakalanmalı ve 10 gün boyunca gözlem altında tutulmalıdır. Bu süre içinde hayvanda kuduz görülmezse, korkulacak bir şey yok demektir. Kuduz şüphesi olan hayvan yakalanıp gözlem tında tutulamıyorsa veya yapılan testler pozitif çıkarsa kısa süre içinde tedaviye başlanmalıdır.

Gerekli uygulamalardan sonra aşılamaya geçilmelidir. Aşılamada mutlaka bağışıklama gücü yüksek, uygulaması kolay ve en önemlisi nöroloji olarak yan etkileri olmayan hücre kültürü aşıları kullanılmalıdır. Her iki aşının da bağışıklama gücü ve yan etki açısından hiçbir farkı yoktur. Kuduz aşısı ilk gün, 3., 7., 14 ve 28. Günlerde 5 doz olmak üzere uygulanır. Aşılama şemasına uygun olarak yapılan aşılama ile %100 oranında başarı sağlanmaktadır. Her iki tip aşının uygulanmasında çok nadir olarak aşı yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik, ateş gibi bilinen aşı yan etkileri görülebilir.
" } ] }